📏 Trabzon’da Halk Matematiği

Topraktan Ticarete, İnançtan Zanaata Yaşamın İçindeki Hesap Sanatı

Fotoğraf: https://www.facebook.com/fatsasozhaber/photos/size-de-denmi%C5%9Fmiydige%C3%A7mi%C5%9F-y%C4%B1llarda-insanlar-birbirlerine-got-kafali-diye-bir-tab/1030702419064301/, 2024

Yöresel “GOT” adı verilen ağaçtan yapılan bir tür eski ölçü kabı. Fındık kuru olursa 5 kg’a denk gelir. Başka yörelerde tahıl ölçeği olarak da kullanılmış.

Halk matematiği, akademik değil; halkın günlük yaşamda kullandığı pratik bilgi, ölçüm ve hesap yöntemlerini ifade eder. Trabzon gibi dağlık, kırsal ve denizle iç içe bir bölgede bu bilgi kuşağı, kuşaktan kuşağa aktarılmış ve somut olmayan kültürel mirasın bir parçası haline gelmiştir.

🧮 Nedir Halk Matematiği?

UNESCO’nun tanımına göre somut olmayan kültürel miras; kuşaktan kuşağa aktarılan ve topluluğun kimliğini oluşturan uygulamalardır. Halk matematiği bu tanıma tam olarak uyar çünkü:

• Anlatılarla aktarılır,
• Uygulamalıdır (ölçme, biçme, hesaplama),
• Zanaat, tarım, ticaret ve gündelik yaşamda görülür,
• Modern ölçü birimlerinden bağımsız halk kavramları içerir.